Ooit was de opleiding tot tandarts een vijfjarige studie. Om meer praktijkervaring en wetenschappelijke scholing te bieden en aan internationale standaarden te voldoen, werd de opleiding in 2007 verlengd naar zes jaar. Nu wordt de opleiding tot tandarts hoogstwaarschijnlijk weer ingekort. Hoe kijkt PDA hiernaar? Rutger Sonneveld, Quality & Safety Manager, verwoordt onze visie.

Ontstaan uit zorg over schaarste

Het aantal patiënten dat een tandarts per dag ziet, neemt steeds verder toe. We leven langer en houden onze eigen tanden langer. Daarnaast gaat een groot aantal tandartsen in de nabije toekomst met pensioen gaat en wordt dit onvoldoende opgevangen door jonge net afgestudeerde tandartsen. Dat komt doordat er slechts een beperkt aantal opleidingsplaatsen zijn, waardoor er in verhouding te weinig tandartsen afstuderen.

Als we willen dat over tien jaar goede mondzorg nog toegankelijk is, dan moet er iets gebeuren. Maar verkorten van de opleiding, komt de kwaliteit van de mondzorg wellicht niet ten goede. Want de opleiding inkorten om (op papier) meer opleidingsplaatsen te kunnen bieden én sneller tandartsen op de arbeidsmarkt te brengen, heeft heel wat haken en ogen.

Opleiding met beperkte praktijkervaring

Die haken en ogen zitten vooral aan wat er mogelijk geschrapt wordt uit het curriculum. Naar verwachting worden er concessies gedaan op praktijkervaring, die nu vooral in het zesde jaar wordt aangeboden. Terwijl we nu al merken dat net-afgestudeerde tandartsen baat hebben bij ondersteuning van een ervaren collega. Als de net-afgestudeerde tandarts die ondersteuning niet krijgt, is de kans kleiner dat deze op langere termijn voor de tandheelkunde behouden blijft.

Zijn er andere oplossingen?

Het zou goed zijn om de opleiding op een andere manier te herzien, het curriculum op de schop te nemen. Met als belangrijkste uitgangspunt: meer praktijkervaring. Dat kan zelfs binnen een vijfjarige opleiding. Er zijn te weinig patiënten die zich door studenten willen laten behandelen, waardoor studenten tandheelkunde de kans niet krijgen om voldoende praktijkervaring op te doen. Waarschijnlijk komt dit doordat het gereduceerd tarief voor patiënten die zich laten behandelen op de universiteit niet aantrekkelijk genoeg is ten opzichte van het reguliere tarief bij de eigen tandarts. Als dit tarief aantrekkelijker zou zijn, zou dat een deel van de oplossing kunnen vormen.

Indien de opleiding tot tandarts toch verkort zou moeten worden met 1 jaar dan zou een andere mogelijkheid zijn nog meer in te zetten op taakdelegatie. Mondzorgprofessionals tijdens hun opleiding trainen om minder complexe mondzorg van de tandarts of orthodontist over te nemen. Vanuit PDA ondersteunen we onze praktijken daar al in. Dit ontlast de specialisten enorm en scheelt kostbare behandeltijd. Meer context daarbij kun je lezen in het kwaliteitsblog over waarom delegeren betere mondzorg betekent.

Geïntegreerde training on the job

Mocht het inderdaad zo zijn dat tandartsen praktijkervaring straks minder binnen de opleidingstijd opdoen, dan moeten tandartspraktijken dit opvangen. PDA bereidt zich daar al op voor door hier nu en in de komende jaren fors in te investeren. Bij PDA praktijken werkende startende tandartsen (korter dan twee jaar afgestudeerd) kunnen het young professional-trainingsprogramma doorlopen. Daarnaast is het voor net-afgestudeerden mogelijk om bij verschillende PDA-praktijken ervaringen op te doen, zodat zij ontdekken waar hun interesse en belangstelling ligt. Zo geven we een moderne twist aan het aloude meester-gezelprincipe.

Managementtaken uit handen nemen

Met deze manier van werken sorteren we al jaren voor op het dreigende tekort aan tandartsen. We scheppen alle voorwaarden om jong én ervaren talent te behouden voor het vak. Met ons opleidingsprogramma, maar ook doordat we de administratie van al onze praktijken vanuit ons service center uit handen nemen. In zekere zin ook een vorm van taakdelegatie: het zorgt ervoor dat de tandarts al haar of zijn tijd kan besteden aan onmisbare kwaliteitsmondzorg.

Tot slot: dit zegt de KNMT

PDA is niet de enige die zich zorgen maakt om mogelijke inkorting van de opleiding, zoals die nu door de minister is voorgesteld. De KNMT noemt dit een ‘een botte verkorting’ met ‘negatieve gevolgen voor de bekwaamheid van studenten Tandheelkunde en daarmee de kwaliteit van geleverde mondzorg.’ Hun tegenvoorstel:
“Naast de harde investeringen in het aantal opleidingsplekken zou ook een andere invulling van het zesjarige curriculum kunnen bijdragen aan het verkleinen van regionale tandartsentekorten. Zesdejaars studenten kunnen als onderdeel van het curriculum praktijkervaring opdoen op specifieke plekken waar sprake is van een tekort.”

Over Rutger

Rutger Sonneveld is Quality & Safety Manager bij Prime Dental Alliance. Hij is met de legoblokjes ‘onder de stoel’ grootgebracht, studeerde twee jaar Tandheelkunde en stapte toen over naar Gezondheidswetenschappen. Vervolgens is hij in Nijmegen gepromoveerd op een onderzoek naar de beoordeling van de kwaliteit van tandartspraktijken. Rutger heeft veel ervaring als zorgadviseur. Hij spreekt de taal van de tandarts als geen ander en houdt het niveau van de kwaliteit en veiligheid binnen de PDA-praktijken zeer hoog.