Van diagnose tot behandelplan: hoe beïnvloedt AI ons vak?

In de tandartsstoel op de St. Jacobslaan in Nijmegen lijkt het misschien een gewone werkdag, maar achter de schermen werkt tandarts Dilek Sezen-Hulsmans aan een ambitieus en vernieuwend promotieonderzoek. Naast haar werk als tandarts in de praktijk doet Dilek Sezen-Hulsmans promotieonderzoek aan het Radboudumc naar de rol van kunstmatige intelligentie in de tandheelkunde.

Vanuit Prime Dental Alliance wordt zij daarbij begeleid door Rutger Sonneveld, onze Manager Kwaliteit en Veiligheid, die haar als copromotor ondersteunt. Onlangs diende zij haar eerste wetenschappelijke artikel in bij het Journal of Dentistry: een belangrijk startpunt binnen haar onderzoekstraject.

Het onderwerp van het artikel is een scoping review naar hoe AI het klinisch beslissingsproces van tandartsen beïnvloedt. Niet alleen in termen van nauwkeurigheid, maar vooral: wat betekent het voor onze manier van werken?

“AI is al lang geen toekomst meer,” vertelt Dilek. “Het wordt nu al toegepast in tandartspraktijken, bijvoorbeeld bij het detecteren van cariës. Maar de vraag is: wat doet het echt met onze beslissingen als zorgverlener?”

AI helpt, maar is geen wondermiddel

Uit het onderzoek blijkt dat AI vooral goed scoort op sensitiviteit. Met andere woorden: het helpt ons afwijkingen vroegtijdig op te merken, zeker bij kleine laesies of beginnende glazuurcariës. Maar de specificiteit, het correct herkennen van gezonde structuren, wisselt sterk per studie. Dat betekent dat AI soms onterecht iets als ‘afwijkend’ markeert. En dat kan leiden tot onnodige behandeladviezen.

Toch ziet Dilek de technologie niet als bedreiging, maar als kans. “AI kan ons juist versterken. Het helpt bij het herkennen van patronen, maar de interpretatie blijft mensenwerk. Wij blijven eindverantwoordelijk voor de juiste diagnose en het behandelplan.”

Positieve houding onder tandartsen

Een ander belangrijk inzicht uit het onderzoek is dat tandartsen over het algemeen positief staan tegenover het inzetten van AI in de tandheelkunde. Het wordt gezien als een aanvulling op het werk, niet als vervanging. Vooral ervaren tandartsen merken dat ze efficiënter kunnen werken met ondersteuning van AI-tools. Voor studenten en jonge tandartsen biedt het juist een leerzame feedbackloop.

Toch is er nog veel terrein te winnen, vooral op het gebied van behandelplanning. Slechts één van de geïncludeerde studies keek naar hoe AI de keuze voor een behandelstrategie beïnvloedt. Die studie liet een lichte neiging zien naar meer invasieve keuzes, een signaal dat verdere verdieping nodig maakt.

En nu?

De conclusie is helder: de tandheelkundige wereld staat pas aan het begin van het begrijpen van AI. Er is dringend behoefte aan verder onderzoek naar behandeluitkomsten, patiënttevredenheid en ook de economische impact van AI in de praktijk.

Na de zomer zal Dilek praktijken binnen Prime Dental Alliance actief benaderen voor deelname aan haar vervolgonderzoek. Dat biedt een mooie kans om gezamenlijk bij te dragen aan de ontwikkeling van AI in onze sector.